De verschillende gasmarkten begrijpen

Elk Europees land heeft zijn eigen marktplaats. Dat is waar verkopers (producenten en importeurs) en kopers (gasleveranciers zoals ENGIE of grote industriële verbruikers) elkaar ontmoeten.

De rol van deze groothandelsmarkten bestaat erin om:

• een prijssignaal te geven dat het evenwicht tussen vraag en aanbod weerspiegelt;
• betrouwbare en transparante informatie te verstrekken om toekomstige investeringen te sturen;
• de uitwisseling van gas tussen landen vlotter en veiliger te maken door de leveranciers de mogelijkheid te bieden om hun onbalans elke dag opnieuw te beheren.

In Europa werden aardgas en elektriciteit altijd OTC (Over The Counter) verhandeld via bilaterale akkoorden met meestal aanpasbare voorwaarden (volumeprofiel, leveringspunten, ...), maar niet zonder kredietrisico.
Grote handelsplatformen (ICE in het bijzonder) zijn snel op de voorgrond getreden met standaardproducten (vlak profiel, levering aan de hub), transparante prijsrapporteringen en oplossingen om het tegenpartijrisico te dekken aan de hand van garanties en margin calls.

Net als voor elektriciteit, bestaan er verschillende soorten gasmarkten.

Termijnmarkt
Zoals de naam al aangeeft, kan er op de termijnmarkt gas worden gekocht voor levering in de toekomst. De prijs wordt dan onderhandeld op de datum van het contract en bepaald op de termijnmarkt. Zowel voor de verbruiker als voor de verdeler is dit een win-winsituatie: de aankoopprijs wordt duidelijk vastgelegd en de leverancier kent de precieze hoeveelheid gas die hij moet leveren.
De Europese gasprijsindex, die als referentie wordt gebruikt op de beurzen, heet de “TTF ICE Endex”. Die geeft de prijs aan die de verschillende spelers bereid zijn te betalen om gas te kopen of te verkopen op een specifieke leveringsdatum.

Spotmarkt
Het is ook mogelijk om gas te kopen op de spotmarkt – de kortetermijnmarkt – ook wel “day ahead market” genoemd. Het gas wordt dan dezelfde dag nog of de volgende dag geleverd.
De prijzen worden op dezelfde manier bepaald als op de termijnmarkt, met als enige verschil dat er erg weinig tijd zit tussen de aankoop en de levering van het gas.