Op deze website vindt u algemene informatie over de bevoorrading van elektriciteit.

De komende weken zal België zich in een ongekende situatie bevinden met 6 onbeschikbare kernreactoren waarvan één die een volledig onderhoudsprogramma moet ondergaan om de gebruikte brandstof te ontladen en nieuwe op te laden.

• De drie reactoren die onbeschikbaar zijn door de betonproblematiek staan niet « in panne ». Ze worden stopgezet omwille van de nucleaire zekerheid, onze absolute prioriteit!
• De verantwoordelijkheid van ENGIE bestaat erin om de nucleaire centrales op een betrouwbare manier uit te baten onder toezicht van het FANC (Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle).
• Wij doen er alles aan om de nodige inspecties, analyses en berekeningen te doen om een globale diagnose te stellen en de werken zo snel mogelijk te beëindigen.
• Het FANC moet beslissen of de centrales kunnen heropstarten.

De invoer van elektriciteit uit Frankrijk, Duitsland of Nederland om het productietekort met betrekking tot de vraag in België op te vangen is mogelijk maar desalniettemin technisch gelimiteerd. Ten slotte is de capaciteit aan hernieuwbare productie afhankelijk van de aanwezigheid van wind en zon.

ENGIE beschikt over een divers en flexibel productiepark en zal alles in het werk stellen om te kunnen  voldoen aan de behoeften van zijn klanten gedurende de hele winterperiode. Onze klassieke eenheden zullen deze winter draaien, zowel in België als in de buurlanden (totale capaciteit van 11 400 MW in België, Frankrijk, Nederland en Duitsland).

In ons land is de bevoorradingszekerheid de verantwoordelijkheid van de federale overheden. Deze stellen een noodplan op en bepalen de voorwaarden voor afschakeling alsook de gemeenten die waarschijnlijk getroffen zullen worden op momenten dat de elektriciteitsproductie ontoereikend is. Het is aan de hoogspanningsnetbeheerder Elia om constant het evenwicht op het hoogspanningsnet te bewaken.

Met andere woorden, het is niet de elektriciteitsleverancier met wie u een leveringscontract heeft afgesloten die beslist of u al dan niet wordt afgeschakeld van het netwerk. Alleen de locatie en het type van uw bedrijf zullen doorslaggevend zijn (meer info op de website van de FOD Economie https://economie.fgov.be/nl  & Offon.be).

ELIA communiceert regelmatig op zijn website www.elia.be.

Zelfs als het afschakelplan geactiveerd is, is het helemaal niet zeker dat u geen elektriciteit zal krijgen. Controleer eerst of uw bedrijf zich in een afschakelschijf bevindt en, zo ja, welke schijf het is.

De distributienetwerkbeheerders hebben een lijst gepubliceerd waarmee u kunt controleren of uw straat deel uitmaakt van een van de schijven die mogelijk afgeschakeld worden. U zult daaronder het exacte verloop van het afschakelplan vinden.

U vindt meer informatie op de website van de FOD Economie. https://economie.fgov.be/nl

De distributienetbeheerders publiceren op hun websites meer gedetailleerde informatie over de gemeenten, buurten en straten gevoed door cabines die mogelijk afgeschakeld worden.

Vind de distributienetbeheerder van uw gemeente.

U zal de stratenlijsten vinden op de websites van de distributienetbeheerders.

Verder is het ook mogelijk dat u in aanmerking komt voor het statuut van prioritaire afnemer.

In het Ministerieel Besluit tot vaststelling van het afschakelplan van het transmissienet van elektriciteit van 3 juni 2005 staat volgende lijst van prioritaire afnemers, in stijgende volgorde van belang:

• Beschermde industriële installaties;
• Ziekenhuizen, hulpdiensten, openbaar vervoer, vitale communicatiecentra (zoals zendinstallaties van openbare omroepen);
• Ondersteunende diensten van productiecentrales en van hoogspanningsposten.

Het risico bestaat dat er niet voldoende stroom is om in ons verbruik te voorzien. Laten we allemaal minder verbruiken, vooral tijdens de piekperiode (in principe tussen 17.00 en 20.00 uur) om zo een afschakeling te voorkomen.

Elia voorspelt tot 7 dagen op voorhand een structureel tekort op de energiemarkt. 

De balancing mechanismen van Elia volstaan om de vraag te beantwoorden, maar we zitten krap. Een bijkomend onvoorzien incident (wegvallen van een productie-eenheid, hoogspanningslijn, onverwacht strenger weer,…) kunnen ons in de problemen brengen. Volg de situatie met andere woorden nauwkeurig op, en wees voorbereid op een eventuele verslechtering van de situatie!

Elia heeft een structureel tekort vastgesteld op de energiemarkt. Elia en de overheden communiceren het stroomtekort, maar verder nemen ze nog geen enkele andere maatregel.

Als op dag -1 het risico op een structureel tekort wordt bevestigd, gaat de indicator over naar rood.

Er is niet genoeg stroom beschikbaar om op elk moment in ons verbruik te voorzien. De overheid neemt verbodsmaatregelen om het verbruik alsnog te doen dalen.

Elia voorspelt een structureel tekort op de energiemarkt.

De balancing mechanismen van Elia volstaan niet om de vraag te beantwoorden. De overheid doet beroep op maatregelen om de vraag te beperken zodat het netevenwicht kan worden gegarandeerd. Volg de situatie met andere woorden nauwkeurig op, en wees voorbereid op een eventuele verslechtering van de situatie!

Naast maatregelen om aan te zetten tot een daling van het elektriciteitsverbruik kunnen verbodsmaatregelen bij wet genomen worden om deze vermindering af te dwingen.

Het directoraat-generaal Energie van de FOD Economie heeft de mogelijke verbodsmaatregelen overwogen waarbij rekening gehouden werd met hun bijdrage op vlak van energiebesparing, hun sociaaleconomische impact op de bevolking en bedrijven, evenals de praktische toepassingsmodaliteiten, met name op juridisch vlak.

De verbodsmaatregelen zijn onderverdeeld in vier categorieën :

• Openbare verlichting
• Privé verlichting
• Openbare gebouwen
• Huishoudelijke activiteiten in de residentiële sector

Wanneer zich een elektriciteitstekort voordoet, zullen al deze maatregelen waarschijnlijk niet tegelijkertijd worden ingevoerd. Het zal afhangen van de ernst van de situatie en de beslissing van de ministers.

Elia voorspelt een structureel en significant tekort op de energiemarkt. Het noodplan waarbij de overheid via sensibilisering en verbod de vraag tracht te beperken, lijkt niet te volstaan om het net in evenwicht te houden.

Het afschakelplan zal geactiveerd worden.

Welke sector straks van het net gekoppeld zal worden, weten wij als energieleverancier niet. Het is zo dat in geval van een gecontroleerde (geanticipeerde) afschakeling, men allicht begint met schijf 8 af te schakelen. Anderzijds heeft de overheid de vrijheid om hiervan af te wijken. De minister zou bijvoorbeeld kunnen beslissen om te beginnen met schijf 7, omdat schijf 8 eerder al werd afgeschakeld. De overheid heeft zich geëngageerd om niet steeds dezelfde afnemers de lasten van het afschakelplan te laten ondervinden.

Verder is het ook mogelijk dat u in aanmerking komt voor het statuut van prioritaire afnemer.

In het Ministerieel Besluit tot vaststelling van het afschakelplan van het transmissienet van elektriciteit van 3 juni 2005 staat volgende lijst van prioritaire afnemers, in stijgende volgorde van belang:

• Beschermde industriële installaties;
• Ziekenhuizen, hulpdiensten, openbaar vervoer, vitale communicatiecentra (zoals zendinstallaties van openbare omroepen);
•  Ondersteunende diensten van productiecentrales en van hoogspanningsposten.

Om over te gaan tot een afschakeling, moet een aantal hoogspanningsposten worden afgeschakeld. De afschakeling wordt uitgevoerd door groepen hoogspanningsposten die elk een « schijf » van afschakeling vertegenwoordigen. In België zijn er, sinds de wijziging van het afschakelplan in 2015, 8 schijven (voorheen waren er 6) die elk een vermogen tussen 500 en 750 MW vertegenwoordigen. Dit komt overeen met +/- 40 % van de totale capaciteit van het netwerk.

In principe wordt er slechts één schijf per keer tegelijk afgeschakeld, maar bij een groot probleem, zouden dit er meer kunnen zijn. In elk geval, zelfs in zones zonder elektriciteit, zullen sommige prioritaire gebruikers (voornamelijk de ziekenhuizen en noodoproepcentra) prioritair worden heraangesloten. De onderbrekingen zullen ongeveer 3 uur duren, a priori tussen 17u en 20u, tijdens de piek van de dagelijkse consumptie in de winter. Dit kan echter op andere momenten en voor langere periodes gebeuren als de concrete situatie dit vereist.

De ministers zullen via de media aankondigen welke schijf getroffen wordt door de afschakeling (of de schijven bij een extreme situatie).

De afschakelprocedure in geval van elektriciteitstekort gebeurt in een precieze volgorde gaande van schijf 8 tot 2. Voor de heropstart van het netwerk, zal dit ook gebeuren van 8 tot 2. Schijf 1 zal dus a priori niet moeten worden gebruikt in het geval van « manuele » afschakeling omwille van een tekort. Ze is gereserveerd voor «automatische» afschakeling ten gevolge van een onverwacht voorval dat het Belgische of Europese elektriciteitsnet in gevaar brengt.

Hierover wordt niet officieel gecommuniceerd. U kunt natuurlijk wel rondkijken of andere installaties in uw buurt al onder stroom zijn (straatverlichting, buren,…).

1. Kent u de risico’s die u loopt? -> Ga na of u in een afschakelbare zone ligt!
    
2. Download onze checklist om in enkele minuten acties te detecteren waaraan u misschien niet had gedacht

• Zijn er procedures om het personeel in alle veiligheid te evacueren ?
• Bent u voorbereid op een gecontroleerde stop van de productielijnen ?
• Beschikt u over middelen voor toegang tot informatie die niet afhankelijk zijn van elektrische voeding?
•  …
   

3. Tref uw voorbereidingen

• Informeer uw personeel van de situatie. Zorg ervoor dat een eventuele evacuatie in alle veiligheid kan verlopen of spreek af welke taken/werken er kunnen worden uitgevoerd tijdens de stroomonderbreking.
• Bekijk in welke mate de stroomonderbreking kan worden geanticipeerd om de schade van de stroomonderbreking te beperken (ovens op voorhand stilleggen, diepvriezers gesloten houden,…). Zorg ervoor dat iedereen goed op de hoogte is van deze procedure(s).
• Indien kritisch, bekijk hoe u zonder problemen kan communiceren binnen uw bedrijf: uw telefoonnetwerk zal niet werken en het is niet zeker dat het gsm-netwerk goed zal functioneren.
• Werk een planning uit waarbij de herinschakeling van de hoogspanningscabine zo snel en efficiënt mogelijk kan gebeuren: aanduiden van verantwoordelijke(n) (met BA5 diploma), sleutel klaarleggen, overlopen van procedure,…
• Denk eraan uw personeel te sensibiliseren voor de risico’s van de middenspanningscabine. In geval van stroomonderbreking, ga vooral niet binnen om deze te resetten zonder daarvoor geautoriseerd te zijn. Het kan dan ook  interessant zijn om een training te overwegen met betrekking tot elektrische veiligheid:
  • BA4 – Elektrische veiligheid (wettelijke verplichting)
  • Voor niet-elektriciens: begrip van de basisconcepten in elektriciteit; samenvatting van de reglementering, van de wetgeving en de normen m.b.t. elektrische installaties ; introductie tot de belangrijkste veiligheidsregels.
  • Voor elektriciens: samenvatting van de reglementering, van de wetgeving en de normen m.b.t. elektrische installaties; introductie tot de maneuvers en belangrijkste veiligheidsinstructies die gerespecteerd moeten worden.
  • BA5 – Elektrische veiligheid (wettelijke verplichting)

Leren om zelfstandig maneuvers uit te voeren op elektrische installaties en vertrouwd raken met de werking en exploitatie hiervan om beter te kunnen toezien op werken aan zulke installaties.

• Bekijk op welke manier u de heropstart van uw processen zo efficiënt mogelijk kan voorbereiden. Een slechte heropstart kan enerzijds schade veroorzaken aan uw hoogspanningscabine of aan uw processen en anderzijds een impact hebben op uw vermogenspiek (hetgeen zichtbaar zal worden op uw energiefactuur). Het is met andere woorden aangeraden om de heropstart gecontroleerd te laten gebeuren:

• Stel hierbij een planning op van de heropstart van uw verschillende processen.
• Geef hierbij voorrang aan kritische processen, schakel deze als eerste terug in.

4. Volg de indicatoren van Elia

Zowel de installatie van een eigen stroomgenerator als de tijdelijke huur van een generator om een kritische periode te overbruggen, zijn vandaag nog mogelijk. ENGIE kan u hierbij ondersteunen. Houd er wel rekening mee dat de capaciteit beperkt is en dat er geen garantie kan gegeven worden met betrekking tot de datum van installatie.

Voor wat betreft voorbereiding:

• Is uw brandstofvoorraad toereikend?
• Is uw noodgroep recent getest? Bent u zeker dat deze autonoom kan functioneren?

Vb. In geval van aanvoer van de brandstof via een elektrische pomp, is deze pomp aangesloten op de noodstroomvoorziening?

• Weet u hoe de noodbelasting kan worden ingeschakeld? Is hier een procedure voor? Zijn de verantwoordelijken ingelicht? Voorzie hiervoor eventueel een back-up.
• Procedure hersynchronisatie na terug onder spanning komen van het net

Aandachtspunten bij het terug onder stroom komen van het distributienetwerk:

• Clearen van de belasting (schakelaars van de betrokken locaties openen)
• 1 voor 1 terug inschakelen van de belasting na terugkeer spanning
• Het is aangewezen om de netbeheerder proactief te contacteren om een aantal afspraken te maken over de heropstart.

Energy 24/24 is een volledige technische bijstand bij een elektriciteitsonderbreking. Via deze dienst krijgt u info over de aard en eventueel de duur van de panne en kan u snel de elektriciteitslevering aan uw infrastructuur laten herstellen.

Deze dienst werd uitgewerkt voor een normaal functionerend elektriciteitsnet. In geval van een grootschalige stroomonderbreking zal het aantal oproepen sterk stijgen. ENGIE zal alle mogelijke middelen inzetten om haar klanten te bedienen, maar de kans is reëel dat we minder snel ter plaatse zullen zijn. Wij raden u ten zeerste aan om ervoor te zorgen dat uw bedrijf in dergelijke situatie niet volledig afhankelijk is van derden.  

De plaatsing van een noodgroep is niet inbegrepen in de dienst Energy 24/24. In normale tijden kan dit het onderwerp zijn van een extra service om uw bedrijf te helpen. Maar in een context van grootschalige stroomonderbreking zal dit zonder twijfel niet mogelijk zijn.

Zorg ervoor dat er een gemachtigd persoon, met BA5 attest, aanwezig is in uw bedrijf die de herinschakeling kan uitvoeren.  Zo spaart u kostbare tijd en geld uit.

Voor meer informatie over het afschakelplan en wat dit voor u als residentiële klant betekent, klik hier.