Waarom zijn veiligheid en gezondheid op het werk van cruciaal belang voor bedrijven?
Veiligheid, gezondheid en welzijn zijn fundamentele waarden voor een wereldwijde groep zoals ENGIE. Hoe de risico's inschatten, in het bijzonder omtrent elektrische veiligheid? Hoe de verschillende gevaren trotseren? We vroegen het aan Stijn De Rijck, Health & Safety Manager bij GEMS, een van de belangrijkste businessunits van ENGIE.
Als toonaangevende wereldwijde groep voor de levering van koolstofarme energie en de bijbehorende diensten, steunt ENGIE op een aantal basisentiteiten (GBU's of global business units) die instaan voor de activiteiten in de landen en regio's. Eén daarvan, Global Energy Management & Sales (GEMS), speelt een cruciale rol in de energietransitie en het energiebeheer, meer bepaald op het vlak van elektriciteit, hernieuwbare energie, aardgas en milieuvriendelijke producten. De experts van GEMS zijn dan ook gespecialiseerd in energievoorziening, markttoegang en risicobeheer, maar ook in diensten gericht op de transitie en het energiebeheer. “Binnen GEMS hebben we een grote verscheidenheid aan vakgebieden en activiteiten, en bijgevolg worden we geconfronteerd met erg uiteenlopende risico's en veiligheids- en gezondheidskwesties. Het is een specifieke eigenschap van onze GBU die de functie van Health & Safety Manager nog interessanter ... en complexer maakt”, glimlacht Stijn De Rijck, fiscalist van opleiding, die uit passie expert is geworden in preventie en bescherming op het werk.
Een ‘ongevalvrij’ beleid
Voor ENGIE zijn veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk fundamentele waarden. Om zijn ambitie waar te maken, volgt de groep voortaan een globaal preventieplan 2020-2025 met de naam ’One Safety’. “De hele groep ondergaat een ingrijpende transformatie wat het veiligheids- en gezondheidsbeleid betreft. Het plan steunt op zeven pijlers, waarvan een van de belangrijkste het creëren van een gerichte, samenhangende veiligheidscultuur op basis van standaardregels is. Dat houdt uiteraard in dat de managers hierin moeten worden opgeleid en dat er op dat vlak een nieuw beleid moet komen”, legt hij uit. “Het plan definieert ook het communicatieaspect en het beheer van aannemers en projecten om de risico's tot een minimum te beperken. Dat is erg belangrijk – zeker bij GEMS – omdat we meestal instaan voor de veiligheid van de projecten!”
Welke risico’s krijgen prioriteit?
Binnen de groep ENGIE staan industriële risico's centraal. Bij GEMS voegen de psychosociale risico's een extra dimensie toe aan de Health & Safety-problematiek. “Het is inderdaad zo dat we industriële activiteiten uitvoeren, maar 90% van onze werknemers werkt op kantoor, met heel andere uitdagingen, vooral op het vlak van welzijn op het werk. Er is dan ook nood aan een luisterend oor, bewustmaking, toegang tot gezonde voeding en sportactiviteiten enz.”, gaat Stijn De Rijck verder. Tegelijkertijd heeft GEMS ook technisch personeel met eigen risico's. Of het nu gaat om:
- de opslag en het vervoer van biomassa, met de daarbij horende brandbare en kankerverwekkende stoffen;
- de installatie van fotovoltaïsche panelen of hoogspanningscabines, die elektrische risico's met zich meebrengen;
- teams die 24/7 het elektriciteitsnet beheren en last kunnen hebben van vermoeidheid, isolement enz.;
- of key accountmanagers die onderweg zijn (wegrisico) of ter plaatse geconfronteerd worden met risico's die door de klanten worden beheerd.
“GEMS is een verrassende en erg diverse organisatie, wat onze taak er niet makkelijker op maakt. We moeten de risico’s prioriteren en tegelijkertijd iedereen tevreden houden, want ieder ziet het ‘risico dat voor zijn neus staat’. De andere moeilijkheid? Onze wereldwijde omvang, met een gevarieerd palet aan nationale wetgeving hieromtrent. Gelukkig kunnen we rekenen op de steun van lokale beheerders!”, zegt hij.
Elektrische veiligheid: een uitdaging op zich
Bij GEMS is elektrische veiligheid uiteraard een belangrijk aandachtspunt. Net als bij de vele bedrijven die te maken krijgen met elektrische risico’s zodra ze beschikken over infrastructuur zoals fotovoltaïsche panelen, batterijen, laadpalen voor elektrische mobiliteit, een hoogspanningscabine enz. En terecht, want elke werkgever moet voldoen aan een reeks verplichtingen op dat vlak, omdat hij verantwoordelijk is voor elektrische ongevallen die zich voordoen in het kader van de activiteiten van het bedrijf … “Dat is overduidelijk de voornaamste motivatie: elke werkgever wil zijn werknemers beschermen. Dat spreekt voor zich, want niemand wil een drama meemaken. Daarnaast biedt elektrische veiligheid ook financiële voordelen voor bedrijven: minder ongevallen betekent nu eenmaal minder afwezigheid en dus minder kosten. Een ander aspect is het imago. Een incident kan immers pijnlijke gevolgen hebben voor de reputatie van een bedrijf”, legt de Health & Safety Manager van GEMS uit. Net daarom zet de afdeling resoluut in op preventie door middel van een reeks regels en goede praktijken: “We hebben bijvoorbeeld gidsen uitgewerkt met cruciale veiligheidsaspecten en ‘do's and don'ts’ om onze collega's op elke situatie voor te bereiden. In theorie kan een strikte toepassing van deze maatregelen het aantal ongevallen met 80% verminderen!”
Opleiding is een must
Zoals het spreekwoord zegt, voorkomen is beter dan genezen. Bij ENGIE is het van het allergrootste belang om tijdig te handelen om elektrische ongevallen te voorkomen. Eén manier om dat te doen, is door opleiding. “Opleiding is verplicht voor de interne teams die rechtstreeks met elektriciteit werken: onze key accountmanagers, onze energietransitie-experts enz. Maar onze opleidingen zijn er ook voor aannemers, onderaannemers en klanten die dat willen. We besteden veel aandacht aan de veiligheid van ons personeel, maar ook aan de veiligheid van iedereen met wie we werken!”, voegt hij eraan toe. Zo delen ervaren lesgevers hun praktische en theoretische kennis via standaardopleidingen (BA4, BA5 en hoogspanningsschakelen) of opleidingen op maat om intern of extern personeel op te leiden. “Zodra werknemers hun certificaat hebben, geeft het duidelijk aan wat ze in elke specifieke situatie mogen doen. Mogen ze bijvoorbeeld met een BA4-certificaat een hoogspanningscabine binnengaan? En met een BA5? En als ze naar binnen mogen gaan, wat mogen ze dan wel of niet doen daarbinnen?”, besluit Stijn De Rijck.