Elektrische veiligheid: 4 verplichtingen om wettelijk in orde te zijn als bedrijfsleider

Omgaan met elektriciteit? Niet zonder gevaar. Als werkgever bent u wettelijk verplicht om uw werknemers te beschermen tegen de risico’s. En u moet ze bevoegdheden toekennen over veilig omgaan met elektriciteit. Dit zijn uw 4 verplichtingen.
Damien G.
11/04/2022 |

Verplichting #1. Zorg voor het welzijn van uw personeel

U bent als bedrijfsleider verantwoordelijk voor het welzijn van de werknemers binnen uw bedrijf. De wet zet sterk in op veiligheid en het voorkomen van risico’s.

Belangrijk is de wet van 4 augustus 1996. Die gaat over het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk en de verschillende koninklijke besluiten (KB’s) die hierop gebaseerd zijn.

Volgens deze wet moet u als werkgever een welzijnsbeleid voeren.

U moet:  

  • risico’s voorkomen 

  • collectieve beschermingsmiddelen verkiezen boven individuele 

  • zorgen voor opleiding en informatie voor de betrokken werknemers. 

En dan is er de wet specifiek voor elektriciteit.

Dat is een koninklijk besluit dat werknemers wil beschermen tegen de risico’s verbonden aan een elektrische installatie en het gebruik ervan. Het gaat om het KB van 4 december 2012 ‘betreffende de minimale voorschriften inzake veiligheid van elektrische installaties op arbeidsplaatsen’. Dat KB stelt u als werkgever verantwoordelijk om alle mogelijke risico’s van de elektrische installaties in uw bedrijf te laten analyseren. Zoals brand, explosies, ontladingen enzovoort. Met die risicoanalyse moet u dan als werkgever de nodige preventiemaatregelen nemen om werknemers te beschermen tegen die risico's. Laat de elektrische installaties in uw bedrijf ook periodiek controleren door een erkend organisme (om de 5 jaar voor laagspanningsinstallaties, jaarlijks voor hoogspanningsinstallaties). En vergeet niet een dossier van de elektrische installatie samen te stellen en bij te houden. Dat moet u altijd bezorgen aan werknemers die werken of opdrachten uitvoeren in uw onderneming.

Meer weten? Ontvang onze gratis gids over elektrische veiligheid.

Verplichting #2. Zorg dat uw personeel de juiste competenties verwerft

U moet ook de competenties van uw werknemers juist inschatten. En de juiste personen de juiste competenties laten verwerven via ervaring of opleiding.

Wie kan er welke werken uitvoeren in de nabijheid van elektrische installaties? Wie kan er werken aan elektrische installaties? Het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (het AREI, en meer bepaald het hoofdstuk 9.2), benadrukt het zwart op wit: “De werkgever wordt geacht om bevoegdheidsverklaringen af te leveren voor al zijn werknemers die bij of aan elektrische installaties werken”. U moet als werkgever uw personeel dus beschermen tegen de risico’s van elektriciteit. Hoe? Laat ze de nodige kennis verwerven. Zo kunnen ze veilig met verschillende situaties omgaan. Uw werknemer volgt een kwalitatieve opleiding BA4 of BA5. Daarna verwerft de werknemer een bevoegdheidsverklaring die u als werkgever toekent. De bevoegdheid wordt dus niet toegekend tijdens een (externe) opleiding waarbij er een test afgenomen wordt. U moet als werkgever zelf bepalen of uw werknemer voldoende kennis heeft en bekwaam genoeg is om een BA4- of een BA5-attest te krijgen.

U vindt een gedetailleerd overzicht van alle bevoegdheidsverklaringen in onze gratis gids.

Verplichting #3. Volg op en controleer

U moet als werkgever op uw personeel kunnen vertrouwen. Tegelijk hebt u een controlerende functie.

Geeft u opdrachten? Dan moet u altijd rekening houden met de bekwaamheden van uw personeel. U moet achteraf ook controleren of voldoende opgeleide mensen de werken correct uitvoerden. Indien nodig moet u extra opleiding inplannen om wettelijk in orde te blijven.

Verplichting #4. Geldigheidsduur van een bevoegdheidsverklaring BA4 of BA5

De wetgever zette geen termijn op de geldigheidsduur van een bevoegdheidsverklaring BA4 of BA5. U moet voor elke werknemer de geldigheidsduur van het attest bepalen.

Maar: het is raadzaam uw werknemers elke 3 of 4 jaar een opfriscursus te laten volgen.

Want wat blijkt uit ervaring? Mensen die veel in hoogspanningscabines werken, aan of nabij elektrische installaties, vervallen na enkele jaren in gewoontes en letten minder goed op de juiste handelingen.

Anderzijds: werknemers die amper schakelen, vergeten wat ze geleerd hebben. Een herhalingscursus doet nadenken: 

• Kan ik nog goed schakelen? 

• Is deze situatie niet te gevaarlijk? 

Een kwalitatieve opleiding heeft veel impact op vakbekwame werknemers. 

Ze denken bewust na over de gevaren en de risico’s van routinehandelingen. 

Ontdek in onze gratis gids hoe u een kwalitatieve opleiding herkent.