Een ongeval met elektriciteit: wie is aansprakelijk?
Neem nu het voorbeeld van een werknemer die brandwonden oploopt door een scheur in zijn isolatiehandschoen: wie had deze scheur moeten opmerken? De werknemer zelf? Zijn verantwoordelijke? De HSE- of HR-verantwoordelijke? Wie is aansprakelijk?
Wat zegt de wet?
Als bedrijf moet u iedereen die in contact komt met elektrische installaties een bevoegdheidsniveau toekennen. Dat moet u formaliseren in een attest BA4- (gewaarschuwd) of BA5 (vakbekwaam). Dat verklaart dat zij de gevaren van elektrische apparatuur correct kunnen inschatten. Alles staat netjes voorgeschreven in het AREI. En maar goed ook, want de gevaren van elektrische risico’s zijn niet te onderschatten: in sommige omstandigheden kan een spanning van 50 V al gevaarlijk zijn en een stroomstoot van 50 mA kan al dodelijk zijn. De wet is duidelijk genoeg, de theorie ook, maar weten wat er in de praktijk mag en kan, is soms niet zo eenvoudig.
Het verschil tussen BA4 en BA5
Medewerkers die niet of amper werken aan elektrische installaties, maar wel risico lopen, hebben het attest BA4 (gewaarschuwd) nodig. Voorbeelden zijn onderhoudspersoneel, schilders…. En ja, dat geldt ook voor externe medewerkers, freelancers, winkeluitbaters van uw franchise, … Met dat attest mogen zij taken van niet-elektrische aard uitvoeren in de omgeving van machines. Het BA5- of vakbekwaam attest is nodig voor medewerkers die eigenhandig aan elektrische installaties werken, zoals ingenieurs en technici.
‘Bezwarende’ omstandigheden
Tot zover de theorie. Maar in de praktijk zijn er veel vergissingen mogelijk. Want de wet heeft het niet over installaties in het algemeen, maar wel over de specifieke installaties bij u in het bedrijf. Dat betekent dat het goed mogelijk is dat uw werknemer ‘vakbekwaam’ is in vleugel A van uw bedrijf, maar alleen maar ‘gewaarschuwd’ in vleugel B, omdat het om verschillende installaties gaat. De werkgever is verantwoordelijk voor het accuraat inschatten van wat zijn werknemers kunnen en weten. En daar wringt het schoentje. Zo denken werkgevers vaak dat hun personeel ‘goed op de hoogte is’ en schrijven ze een attest uit, maar weten ze niet op welke installaties hun kennis precies slaat. Verder onderschatten ze wat er allemaal kan mislopen met elektriciteit. Natuurlijk weten werknemers dat ze de elektriciteit moeten afzetten als ze aan installaties werken, maar hoe garanderen ze dat niemand onverwachts de spanning weer opzet? Kennen ze de wettelijk verplichte veiligheidsmaatregelen wel? En passen ze deze ook elke keer toe?
Stel uzelf deze vraag: “Kennen uw werknemers de wet, en passen ze deze ook toe?”
Conclusie
De wet is duidelijk, maar hoe duidelijk is het voor ù? Weet u precies wat uw personeel weet? Stelt u de juiste vragen? Geeft u de juiste informatie? Weten ze waarom sommige handelingen zo belangrijk zijn en wat de wettelijke implicaties zijn van ‘elektrische ongehoorzaamheid’? Om verrassingen te vermijden, kiest u best voor een opleiding waarin uw personeel het hele verhaal hoort, en waarin ze praktisch kunnen oefenen, met ervaren lesgevers die de situatie op uw werkvloer hebben bestudeerd. Een gewaarschuwd man telt nog altijd voor twee …